Kody kreskowe – tani i skuteczny sposób identyfikacji produktów

Kody kreskowe (ang. Barecode) są obecnie najpopularniejszą metodą identyfikacji. Znajdują zastosowanie m.in. w procesie produkcji, magazynowania, dystrybucji czy sprzedaży. Kody kreskowe zazwyczaj przyjmują kształt prostokąta, jednak dopuszczalny jest również kwadrat. W kształcie tym umieszczana jest kombinacja czarnych pionowych linii oraz odstępów (spacji) o różnej szerokości. Linie te odpowiadają określonym liczbom oraz symbolom, które zawierają dane, pozwalają rozróżniać produkty, a także informacje o nich. Każdy kod posiada unikalny wzór, który się nie powtarza. Do ich odczytu służy czytnik wyposażony w wiązkę laserową.

Podstawowymi informacjami, które zawierają kody kreskowe są:

• data produkcji oraz przydatności,
• kraj, z którego pochodzi,
• dane dotyczące producenta,
• cena produktu.

• numeryczne, które składają się tylko i wyłącznie z cyfr,
• alfanumeryczne, które są połączeniem zarówno cyfr, jak i liter,
• 2D (dwuwymiarowe), będące unikalnym wzorem, stworzonym z kropek.

Zarówno kody numeryczne, jak i alfanumeryczne zaliczane są do kodów jednowymiarowych.

Ponadto wyróżnia się następujące rodzaje kodów kreskowych:

Kod 39 – jednowymiarowy, alfanumeryczny kod, spotykany przede wszystkim w elektronice, opiece zdrowotnej i rządzie. Do jego stworzenia wykorzystuje się małe i duże litery angielskiego alfabetu, cyfry, znaki interpunkcyjne, znaki specjalne, symbole matematyczne.

Kod 128 – stosowany głównie w branży transportowej oraz na opakowaniach, zdecydowanie krótszy od kodu 39.

UPC – pierwszy ujednolicony kod kreskowy produktów. Może przybierać dwie formy:

• UPC-A, składający się z 12 cyfr,
• UPC-E składający się z 6 cyfr.

EAN (Europejski Kod Towarowy) – nadzbiór kodów UPC. Posiada kilka wersji, jednak najczęściej wykorzystywana jest ta, składająca się z 13 cyfr. Cechą charakterystyczną kodu EAN jest umieszczanie cyfry kontrolnej na ostatnim miejscu kodu. EAN stosuje się w handlu, przemyśle oraz logistyce. Wykorzystywany jest również do oznaczania książek.

Kod QR – to kod, który za pomocą pikseli umieszczonych w kwadratowej siatce, przechowuje informacje, które można odczytać za pomocą urządzenia cyfrowego. Kody QR wykorzystywane są m.in. w łańcuchu dostaw (pozwalają zlokalizować produkty oraz odczytać o nich informacje) czy marketingu.

Po trzycyfrowym identyfikatorze kraju umieszczany jest kod producenta. Każdy producent posiada własny kod. Jeśli producent wytwarza kilka produktów w ramach jednego przedsiębiorstwa, to są one oznaczane tym samym kodem. Kod producenta może składać się z czterech lub pięciu cyfr.

Kolejno w sekwencji, między ósma a dwunastą cyfrą, umieszczany jest pięciocyfrowy kod produktu. Nadaje go producent dla każdego ze swoich produktów. Kody produktów nie mogą się powtarzać.

Na końcu kodu (dwunasta cyfra) umieszczana jest tzw. suma kontrolna, która określa poprawność wygenerowanego kodu.

Kody kreskowe generują większą wydajność operacyjną. Dzięki nim możliwa jest obsługa klienta na wysokim poziomie. Poprawie ulega wgląd w najważniejsze procesy biznesowe przedsiębiorstwa oraz praktyki w obszarze zarządzania.

Implementacja kodów kreskowych jest sposobem na:

• eliminowanie błędów wynikających z ręcznego wprowadzania danych przez pracowników,
• skrócenie czas odczytywania i wprowadzania danych,
• ułatwienie procesu kontrolowania zapasów,
• szybsze podejmowanie decyzji – zeskanowanie kodu daje dostęp do dużej ilości informacji zgromadzonych w jednym miejscu,
• redukcję kosztów i czasu, związanych ze m.in. ze szkoleniem pracowników.

Kody kreskowe są powszechnie stosowane w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją, handlem czy logistyką. Cechą, która je wyróżnia jest możliwość zapisywania informacji (np. o kraju pochodzenia, danych dotyczących producenta, ceny) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w sposób efektywny. Dzięki nim operacje zachodzą automatycznie, odczyt jest szybki, a błędy eliminowane są do minimum.